این مقاله با استناد به حدیث شریفی از امام معصوم عليه السلام که در تفسیر سوره ی قدر، فاطمه زهرا عليهاالسلام را شب قدر نامیده است، در شرح و تبیین آن و در خصوص مقایسه ی تطبیقی آیات سوره ی مبارکه قدر با شخصیت، ابعاد وجودی و اسماء مبارکه ی کوثر طه، فاطمه ی زهرا عليهاالسلام به رشته تحریر درآمده است. در این مقاله آیات سوره قدر به ترتیب ذکر شده و با توجه به هر آیه شباهت ظاهری یا معنوی آن آیه با حضرت فاطمه عليهاالسلام ذکر شده که در مجموع یازده شباهت بین زهرای مرضیه با آیات کریمه قدر آورده شده است که به اختصار بیان می‌شود:
همچنان که طبق آیات کریمه، شب، مایه سکون و آرامش است، حضرت زهرا عليهاالسلام نیز مایه آرامش و تسلی خاندان عصمت بالاخص پدر است او تنها دختري است که مام پدر است. کنیه «ام ابیها» نشانگر ابراز محبت شدید از سوی پیامبر اکرم نسبت به ایشان بود، اما درخشش و نورانیت زهرای اطهر با سیاهی و ظلمت شب در تضاد است.

1- “انا انزلناه فی لیلة القدر": همچنان که شب قدر ظرف زمانی نزول قرآن کریم است، صدیقه کبری، ام الائمه نیز محل نزول امامان معصوم عليهم السلام است، چرا که انسان کامل به منزله ی قرآن است که تمام صفات و خصائل قرآنی در او متجلی است. حضرت علی عليه السلام نیز در جنگ صفین با عبارت «انا قرآن ناطق» به این قضیه اشاره می‌فرمايد.

2- “و ما ادریک ما لیلة القدر": در این بخش به عظمت مافوق تصور و موجود الهی که قدرت شناخت کامل آنها را از ما سلب می‌کند و به رفتار پیامبر اکرم صلي الله عليه و آله با ایشان اشاره شده است.

3- “و ما ادریک ما لیلة القدر": مجهولیت شب قدر بی شباهت به غربت و مظلومیت زهرای مرضیه نیست. علاوه بر ابعاد وجودی و درجات تقرب و سلوک الی الله، تاریخ دقیق ولادت، شهادت، طول عمر و بالاخص مزار ایشان برای ما مجهول می‌باشد. (که از دردها و مصائب بزرگ شیعه است).

4- “لیلة القدر": بین ستر و پوشش شب با حجاب و عفاف حضرت زهرا سلام الله عليها، شباهت وجود دارد و نیز بین دردها و مصائب بیکرانی که ایشان را یکی از بکائین (بسیار گریه کنندگان) نمود، با سیاهی و ظلمت شب اقتران وجود دارد.

5- “لیلة القدر": کوتاهی عمر زهرای مظلومه با کوتاهی شب قدر قابل قیاس است.

شب قدر

6- “لیلة القدر خیر من الف شهر": خیر کثیر کوثر طه صلي الله عليه و آله که ادامه ی نسل نبوت تا قیام قیامت از دامان مطهر اوست، با خیر و بركت شب قدر که به تنهائی از هزار ماه برتر است، مقایسه شده است.

7- “تنزل الملائکة والروح فیها": از نظر روایات مسلم است که جبرئیل امین بر فاطمه زهرا عليهاالسلام نازل می‌شد، در حالی که حتی بر ائمه عليهم السلام نیز نازل نمی‌شد؛ هر چند فرشتگان دیگر به محضر آنان می‌رسیدند. امام خمینی(ره) نزول فرشته وحی بر ایشان را از بالاترین فضائل آن حضرت می‌شمارند. نزول فرشتگان در شب قدر و نزول آنها بر زهرای محدثه از شباهت‌های دیگر آن دو است.

8- “باذن ربهم": همچنان که در شب قدر همه چیز به اذن و فرمان الهی است، زندگانی زهرای مرضیه نیز در تمامی موارد به اذن و امر الهی بوده است. از زمان تکوین نطفه با آن سیب بهشتی، جریان تولد، اسما مبارکه، سکوت، فریاد، خشم، قهر … همه برای رضای خدا بوده است چرا که او راضیه و مرضیه است. تحت اذن و فرمان کامل خدا بودن از وجوه دیگر شباهت‌های آن دو است.

9- “باذن ربهم من کل امر": همچنان که در شب قدر تمام امور و حوادث سال شخص، مقدر می‌شود، در کتاب منسوب به حضرت به نام مصحف زهرا عليهاالسلام نیز تمام اخبار، حوادث و پیشامدهای خاندان امامت و مسلمین از گذشته و آینده مشخص است. بین صحیفه ی حضرت زهرا عليهاالسلام با مشخص شدن حوادث مقدر (من کل امر) در شب قدر شباهت وجود دارد.

10- “سلام” : همچنان که این شب سراسر سلام و آرامش و امنیت است، صدیقه ی طاهره نیز تمام وجودش، مظهر لطف و رحمت الهی است. او حوراء انسیه‌اي است که همه خیر و برکت و نور و جمال دنیا و آخرت را با هم داراست. در این بخش به اسماء مبارکه ایشان اشاره شده است.

11- “سلام هی حتی مطلع الفجر": همچنان که انتهای شب قدر، طلوع فجر و صبح صادق است، انتهای امامت از دامان پاک حضرت فاطمه عليهاالسلام نیز، صبح ولایت است که یوسف زهرا، فرزند طور والعادیات، فرزند یس والذاریات، مهدی موعود (ارواحنا لتراب مقدمه الفداه) ظهور کرده و شب تاریک ظلمتکده جهان را به صبح هدایت و رستگاری دلالت خواهد نمود. مطلع الفجر حضرت زهرا، مهدی موعود(عج) است. الیس صبح بقریب؟! آیا سپیده نزدیک نیست؟!

شنیده‌ام که می‌آيی، بهار سرمه راهت دو چشم من، بهشت من، فدای ناز نگاهت

منبع:
فريبا احمدي اپتومتريست و مدرس دانشگاه “ع پ” اردبيل .