(تعبیری از حضرت علی علیه السلام)…

استغفار شش اصل دارد؛ دو ركن دارد؛ دو شرط قبول و دو شرط كمال.

فرمود: اولین اصل استغفار این است كه انسان واقعا از گذشته ی تیره و سیاه خودش پشیمان باشد. دوم تصمیم بگیرد كه در آینده آن گناه را مرتكب نشود. سوم اینكه اگر حقوق مردم را بر عهده و ذمه دارد ادا كند. چهارم اینكه اگر فرایض الهی را ترك كرده است جبران كند قضا كند…

پنجم اینكه اگر می خواهی توبه ی تو توبه ی اصیلی باشد توبه ی اساسی و واقعی باشد باید به سراغ این گوشتهایی كه از معصیت و در معصیت روییده است بروی؛ آنچنان با غصه ها و اندوه ها و توبه ها آنها را آب كنی كه پوست بدنت به استخوان بدنت بچسبد.

ششم این تنی كه عادت كرده است معصیت كند و لذتی جز لذت معصیت نچشیده است مدتی باید رنج طاعت را به آن بچشانی.

(شهید مطهری، كتاب آزادی معنوی - مجازات انسان خودش را )