در میان عبادتها ( 1 ) ، هیچ کدام مانند روزه ، آمیخته با نیت نیست ، نیت در روزه ، همانندرشته تسبیح است ، همان گونه که رشته تسبیح ، دانه هاي آن را نگه میدارد و با بریدن آن ، دانه ها پراکنده شده و هر کدام به جایی می افتد ، نیت در روزه رشته ارتباطی همه دقایق و لحظه هاي مدت روزه را به هم وصل میکند ، هر گاه روزه دار لحظه اي را به طور عمد ، نیت خود را بشکندمثلا قصد کند که روزه اش را باطل نماید ، روزه او باطل می شود ، گر چه مفطراتی که روزه را باطل می کنند انجام نداده باشد .
حضرت امام خمینی - قدس سره - میفرماید اگر د ر روزه واجب معینی مثل روزه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد ، روزهاش باطل میشود »  و مرحوم آیۀالله العظمی خوئی و آیۀالله العظمی گلپایگانی - قدس سرهما - میفرمایند اگر در روزه واجب معینی مثل روزه ماه رمضان مردد شود که روزه خود را باطل کند یا نه ، یا قصد کند روزه خود را باطل کند ، روزهاش باطل میشود ،چه از قصدي که کرده توبه نماید ، و کاري هم که روزه را باطل میکند انجام ندهد (2 ) به این ترتیب می بینیم نیت همچون روح نسبتبه بدن ، در کالبد روزه جریان دارد که حتی یک لحظه تردید در آن در هر وقت از ساعات روزه باشد ، روزه را باطل مینماید . با توجه به این که نیت به معناي قصد روزه گرفتن براي انجام فرمان خدا ، و فقط براي ذات پاك خداست ، و باید از روي اخلاص کامل باشد ، بنابراین روزه عبادتی است که روح اخلاص و بندگی مخلصانه را در انسان به وجود می آورد . بر همین اساس حضرت زهرا ( س ) در فرازي از خطبه معروف خود ، در ضمن بیان فلسفه بعضی از احکام میفرمایدو جعل الله الصیام تثبیتا للاخلاص ( 3 ; )خداوند روزه را وسیله استواري و برقراري اخلاص شما مقرر فرمود  ( 4 ) و امام سجاد ( ع ) ماه رمضان را شهر التمحیص ; ماه تصفیه و پاکسازي فکر و روح اندیشه دانست نتیجه این که روزه گرفتن نقش سازنده در سالم سازي کانون نیت داشتهو  موجب دفع و رفع هر گونه آلودگی فکري و بیماري نیت میگردد . شاید راز این که خداوند روزه را مخصوص خود  همین است ، آن جا که رسول اکرم ( ص ) میفرماید که خداوند فرمودکل عمل ابن آدم هو له غیر الصیام هو لی ، وانا اجزي به ( 5 ; ) »
هر کار انسان براي خود او است ، جز روزه گرفتن او که براي من است ، و من ( بدون واسطه ) پاداش آن راباشد ، نیز احتمال دارد. « انا اجزي به » یعنی من خودم پاداش آن هستم بنابر معناي دوم ، چنین به دست میآید که نتیجه روزه آن است که فکر و روح و همه وجود انسان با خداشناسی و حضور خدا آمیخته میگردد ، و روزه انسان را الهی و خداگونه مینماید . و بنابراین معناي اول نیز چنین استفاده میشود که در روزه گرفتن رازي مخصوص که همان اخلاص نیت و شست وشوي روح است ، وجود دارد ، که پاداشش از ناحیه ذات پاك خدااست ، که همان رضوان و خشنودي او باشد ، به این ترتیب می بینیم ، روزه نقش مهمی در سالم سازي نیت دارد ، چنان که نیت خالص ، عمل روزه را شکل و جهت الهی می بخشد ، و روزه ونیت صاف ، دو عامل مکمل همدیگر براي ارتقاي انسان به قرب مخصوص الهی است . رسول اکرم ( ص ) در فرازي از خطبه شعبانیه خود در شان رمضان و روزه فرمود
و هو شهر دعیتم فیه الی ضیافۀ الله ( 6 ; ) ماه رمضان ماهی است که شما در این ماه به . مهمانی خدا دعوت شده اید» 
: حضرت امام خمینی - قدس سره - در این باره میفرماید «معناي روزه فقط امساك و خود داري از خوردن و آشامیدن نیست ، از گناهان نیز باید خود داري کرد ، این از آداب اولیه روزه است که براي مبتدي ها است ، شما لااقل به آداب اولیه روزه عمل نمایید . . . . اگر توانستید « انقطاع الی الله »دلبستگی کامل به خدا ) حاصل نمایید . . . .

روزه ، کنترل خود و مسلط شدن بر نفس و جلوگیري از هر چیز غیر خدایی است ، روزه محرمی است به عنوان یک تکلیف که انسان انجام میدهد ، که عمل غیر خدایی انجام ندهد ، و در مراحل بالاتر به هیچ چیز غیر از خدا فکر نکند
7 ) آري روزه با شرایط و آدابش ، در  حقیقت موانع سر راه تکامل را برمیدارد ، و دست اندازهاي حرکت را صاف میکند ، نیت انسان را خالص ، نیرومند و محکم می نماید ، و در نتیجه طاغوت نفس را نابود کرده ، و الله و حکومت الله را بر سراسر وجود انسان مستقر می سازد . در پرتو روزه صحیح ، انسان مظهر خدا می شود ، و عظمت خدا در انسان متجلی میگردد . این است معناي ضیافت و مهمانی خدا ، که ذات پاك او ، چنین انسانی را به مقام قربش می پذیرد ، و از چنین شخصی پذیرایی میکند ، در حدي که به فرموده رسول خدا ( ص )
و انفاسکم فیه تسبیح و عملکم فیه مقبول ;درنفسهاي شما در ماه رمضان ، ذکر خدا است و عمل شما در این ماه ،مورد قبول خداوند است » خطبه شعبانیه
به امید آن که روزه داران ، در پرتو ماه رمضان و روزه ، این گونه استفاده کنند ، تا به بهره کافی و وافی  و شافی نایل گردند .

( 1 ) . پایگاه حوزه مجله پاسدار اسلام شماره 217 ، نیتسرچشمه ارزشها ، یا کانون ضد ارزشها . ( 2
3 ) . علامه سیدمحسن ) . توضیح المسائل مراجع ( چاپ انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین ) ج 1 ، ص 924 ، مساله 1570
5 ) . بحارالانوار ، ج 96 ، ص 49 و کنزالعمال ، ) . 4 ) . صحیفه سجادیه ، دعاي 44 ) . جبل عاملی ، اعیان الشیعه ، ج 1 ، ص 316
7 ) . امام خمینی ، کتاب الجهاد . ) . 6 ) . شیخ صدوق ، عیون اخبار الرضا ، ج 1 ، ص 295 ) . حدیث 236