اعتکاف برنامه ای مهم برای خودسازی انسان است که او رادرطی چندروزازمظاهرفریبنده دنیا دورمی سازد.ودرجهانی دیگر روحانی ومعنوی غرق می کند.این سنت همچون دیگرسنتها وعبادتها مجموعه ای ازبایدها ونبایدها رابه همراه خود داردکه برگزیده ای ازاحکام آن رابیان می کنیم:
نیت اعتکاف:
بایستی به قصدقربت باشد ومعتکف قبل ازاذان صبح درمسجدحاضرباشد.
شرایط اعتکاف:
1.ازسه روزکمترنباشد 2.درمسجدجامع شهرباشد 3.دراین مدت ازمسجدخارج نشود.
زمان اعتکاف:
درماه مبارک رمضان وماه رجب درایام البیض فضلیت بیشتری داردوبهترین زمان برای اعتکاف ماه رمضان به ویژه دهه سوم است.
اجازه اعتکاف:
این افرادنمی توانند بون اجازه معتکف شوند:
1.زن بدون اجازه شوهر درصورتی که اعتکاف موجب ازبین رفتن حق اوباشد.
2.فرزندبدون اجازه والدین درصورتی که اعتکاف اوموجب اذیت و آزارآنان باشدصحیح نیست.
3.کسی که دراستخدام دیگری است مانند برخی از کارگران وکارمندان درصورتی که قراداداجاره به گونه ای است که منفعت اعتکاف رانیز دربر می گیرد.
روزه اعتکاف :
لازم نیست مخصوص اعتکاف باشد بلکه هر روزه ای که باشد صحیح نیست مثلاً درایام اعتکاف می تواند روزه قضا یا استیجاری به جا آورد.
محرمات اعتکاف:
استفاده ازعطریات وگیاهان خوشبو برای کسی که ازآن لذت می برد حرام است پس برای کسی که حس بویایی دارد اشکال ندارد.
- خریدوفروش بنابراحتیاط واجب هرنوع داد وستدی ماننداجاره ومضاربه حرام است.
- جدال دراموردینی و دنیوی برغلبه دیگری واظارفضل وبرتری براو.
- اشتغال برامور دنیوی درحال اعتکاف مانند خیاطی،نساجی،نقاشی،مطالعه وامثال آن اشکال ندارد.
- دراموری که برمعتکف حرام است تفاوتی بین شب وروزنیست.
خروج ازمسجد:
تنها دراموری خاص جایز است ومصالحی عام چون اقامه نمازجمعه، تشییع جنازه،اقامه شهادت دردادگاه وعیادت بیماریانیازهای شخصی چون تهیه خوراک لازم و قضای حاجت ازمستشنیات شمرده است. .گاهی خروج ازمسجد واجب است همچون انجام غسل جنابت برای جُنب .
اگرمعتکف به جهت ضرورت ازمسجدخارج شداین امور راباید رعایت کند:
1.بیش از مقدارضرورت ونیاز بیرون مسجدنماند.
2.درصورت امکان زیرسایه ننشیند.
3.بنابراحتیاط واجب نزدیکترین راه را انتخاب کند.
قطع کردن اعتکاف :
در روزهای اول ودوم جایز است ولی پس ازتمام شدن دو روز مانند روزسوم واجب می شود وقطع اعتکاف جایز نیست.
مبطلات اعتکاف:
- هرآنچه روزه راباطل می کند ،اعتکاف رانیزباطل می کند.
- اگربه جهت ضرورت خروج ازمسجدخارج شود به قدری نباشدکه صورت اعتکاف رابه هم بزند وخروج عمدی ازمسجد اعتکاف راباطل می کند.
- اگرمعتکف درحال اعتکاف خریدوفروش کرد گرچه اعتکافش باطل می شود،اما معامله اوباطل نیست.
- قضانمودن اعتکافی که باطل شده وزمان آن گذشته است به صورت فوری نیست ،گرچه بهتراست هرچه زودتر آن را قضاکند.
