عمل به گفته ها
امام اميرالمومنان علي عليه السلام:
«احسن المقال ما صدقه حسن الفعال
زيباترين گفتار آن است که عمل خوب (گوينده اش)، آن را تصديق کند.»
امام اميرالمومنان علي عليه السلام:
«احسن المقال ما صدقه حسن الفعال
زيباترين گفتار آن است که عمل خوب (گوينده اش)، آن را تصديق کند.»
آیا همین 3آیه برای اثبات ولایت کافی نیست؟
رسول اکرم ( ص ) :
« مثل اهل بیت من مانند کشتی نوح است که هر کس داخل آن شد نجات یافت و هر کس رهایش کرد ، غرق گردید . »
آیه ولایت
« إنما ولیُکُم الله و رسولُهُ والذینَ أمنوا الذینَ یُقیمونَ الصلوهَ و یوتونَ الزکوهَ و هُم راکعونَ »
سوره مائده آیه 55
« سرپرست و ولی شما تنها خداست و پیامبر او و آنها که ایمان آوردند ، همانها که نماز را برپا می دارند و در حال رکوع زکات می دهند . »
همه مفسران شیعه و بعضی مفسران اهل سنت تصریح کرده اند که منظور از « آنها که ایمان آورده اند و نماز را بر پا می دارند و در حال رکوع زکات می پردازند » شخص امیرالمؤمنین امام علـی ابن ابیطالب ( ع ) اسـت . از امـام بـاقر ( ع ) نقـل شـده اسـت : « گروهی از یهودیانی که اسلام آورده بودند ، نزد پیامبر ( ص ) آمدند و عرضه داشتند : ای پیامبر خدا ، حضرت موسی ( ع ) یوشع بن نون را وصی خود قرار داد . وصـی و سرپرسـت ما پس از شما چه کسی است ؟ پس در آن هنـگام آیه 55 سوره مائده نـازل شد . پیامبر ( ص ) فرمود برخیزید . پس همه
برخاستند و به سمت مسجد حرکت کردند . پس گدایی از مسجد بیرون آمد . پیامبر ( ص ) به او
فرمود : آیا کسی چیزی به تو داد ؟ گفت بله این انگشتر را . فرمود چه کسی آن را به تو داد ؟ گفت : آن مرد که نماز می خواند . و به امام علی ( ع ) اشاره کرد . رسول خدا ( ص ) فرمود : وقتی که آن را به تو داد در چه حالتی بود ؟ گفت در رکوع بود . در این هنگام پیامبر ( ص ) تکبیر گفت و اهل مسجد هم تکبیر گفتند . پس پیامبر ( ص ) فرمود : پس از من علی سرپرست شماست . مردم گفتند : خشنودیم که الله پروردگار ماسـت و محـمد ( ص ) پیـامبر و علی ابن ابیـطـالب ( ع ) ولی و سرپرست ماست .
در این هنگام آیه 56 سوره مائده نازل شد : « و کسانی که ولایت خدا و پیامبر و افراد با ایمان را بپذیرند ( پیروزند زیرا ) حزب و جمعیت خدا پیروز است . »
آیه مباهله
« فمن حاجکَ فیهِ مِن بعدِ ما جاءَکَ منَ العلمِ فقُل تعالوا ندعُ ابناءنا و ابناءَ کُم و نساءَنا و نساءُکُم و انفُسنا و أنفُسُکم ثُم نبتهِل فنجعَل لَعنَتَ اللهِ علی الکاذبینَ » سوره آل عمران آیه 61
« هر گاه بعد از علم و دانشی که ( در باره مسیح ) به تو رسیده . ( باز ) کسانی با تو به محاجه و ستیز برخیزند به آنها بگو بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم ، شما هم فرزندان خود را . ما زنان خویش را دعوت نماییم ، شما هم زنان خود را ؛ ما از نفوس خود دعوت کنیم ، شما هم نفوس خود را . آن گاه مباهله کنـیم و لعـنت خدا را بر دروغگـویان قرار دهیم . »
مباهله یعنی یکدیگر را نفرین کردن . در ذیل آیه از امام صادق ( ع ) نقل شده است که : گروهی از مسیحیان نجران نزد پیامبر ( ص ) آمدند و به او
عرض کردند : به چه چیز دعوت می کنی ؟ حضرت
فرمود : به این که گواهی دهید که جز الله خدایی نیست ومن پیامبر خدا هستم و این که عیسی بنده خلق شده ای بـود کـه مـی خـورد و مـی نوشیـد . پـس از بحـث وگفتگوی فراوان ، گروه مسیحی حاضر به قبول حق نشدند و زیر بار نرفتند که عیسی بنده ای از بندگان خداست . در آن هنـگام ، این آیـه نـازل شد . پیـامبر ( ص ) به آنها فرمود : بیایید یکدیگر را نفرین کنیم . اگر حق با من بود لعنت خدا بر شما نازل شود و اگر حق با شما بود لعنت خدا بر من فرود آید . . آنها پذیرفتند و قرار گذاشتند که فردای آن روز در مکانی حضور یابند و با هم مباهله کنند . هنگامی که نزد رؤسای خود برگشتند و مطلب را بازگو کردند ، سران آنها گفتند : که اگر او قوم خود را آورد ، پیامبر نیست ولی اگر فقط خانواده اش را آورد ، حتما پیامبر است . فردای آن روز پیامبر ( ص ) همراه امام علی ( ع ) و فاطمه ( س ) و حسن ( ع ) و حسین ( ع ) برای مباهله حاضر شد . هنگامی که گروه نصرانی این
صحنه را دیدند . از پیامبر خواستند که از مباهله صرف نظر کند و اجازه دهد که آنها به دین خود بمانند و به پیامبر ( ص ) جزیه بدهند . پیامبر ( ص ) نیز پذیرفت و آنها بازگشتند .
آیه تطهیر
« … إنما یُرید الله لِیُذهب عنکُمُ الرجسَ اهل البیتِ و یُطهرَکُم تطهیرا »
سوره احزاب آیه 33
« … خداوند فقط می خواهد پلیدی و گناه را از شما اهل بیت دورکند و کاملا شما را پاک سازد . »در مورد این آیه روایات متعددی وجود دارد که علمای بزرگ اسلام ( شیعه و سنی ) آن را از شخص پیامبر ( ص ) نقل کرده اند و این روایات در منابع فریقین که مورد قبول آنهاست به وفور و کثرت آمده است . این روایات همگی حاکی از آن است که مخاطبان این آیه پیامبر اسلام ( ص ) , علی ( ع ) , فاطمه ( س ) , حسن ( ع ) و حسین ( ع ) هستند و نه همسران پیامبر ( ص ) .
منابع جهت مطالعه بیشتر : تفاسیر نمونه و المیزان
درسهایی که از واقعه مباهله میگیریم:
1. از آنجا که مباهله، بهعنوان آخرین حربه پیامبر، پس از اثر نکردن منطق و استدلال مورد استفاده قرار گرفته، بنابراین منظور آن ظاهر شدن اثر خارجی نفرین است؛ نه یک نفرین ساده بیاثر.
2. پیشنهاد مباهله را کسی میدهد که بر حقانیت خود پافشاری داشته باشد و در این واقعه، پیامبر بود که مباهله را طرح کرد.
3. آیه مباهله، مقام نبوت و رسالت پیامبر را هم به روشنی اثبات میکند؛ زیرا کسانی که حاضر نشدند با او مباهله کنند، یقین کردند که او فرستاده خداست.
4. مباهله، روشنگر این است که حضرت عیسی علیهالسلام، رسول و پیامبر خداست؛ نه فرزند خدا؛ عابد است و نه معبود؛ مخلوق است و نه خالق.
5. زن و مرد، در مسئله دین و دیانت دوشادوش همدیگر هستند (ابناءنا، نساءنا و انفسنا در آیه مباهله اشاره به این مسئله دارد).
6. در دعا کردن آنچه مهم است، انگیزهها و شخصیتهاست؛ نه تعداد (گروه مباهلهکننده پنج نفر بیشتر نبودند).
7. علی بن ابیطالب، جانِ رسول خداست. (انفسنا)
8. استدلال منطقی آوردن، اولین راه برای بحث با دیگران است.
9. آخرین برگ برنده مؤمن واقعی، دعاست.
10. استدلال را باید پاسخ داد؛ ولی مجادله و لجاجت را باید سرکوب کرد.
11. اگر شما محکم بایستید، دشمن به دلیل باطل بودنش، عقبنشینی میکند.
12. قوام و اساس دین اسلام به خاطر همین پنج نفر است؛ وگرنه پیامبر میتوانست شخصاً نفرین کند و اهل بیتش را با خودش نیاورد. ولی این قضیه نشان داد که اهل بیت پیامبر، همگام و همراه او برای رسیدن به حق هستند و همواره آماده استقبال از مرگاند.
تهیه و تنظیم برای تبیان: حسین عسگری
درعربستان پیش از اسلام، زن هیچ جایگاهی نداشت. زن به عنوان كنیزی كه در خدمت مرد قرار می گرفت تا كارهای خانه اش را انجام دهد، ایفای وظیفه می نمود.
او در مسائل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره حق دخالت و اظهارنظر نداشت. در چنین شرایطی بود كه اسلام ظهور نمود، دیگر به جنس انسان اهمیتی نمی داد بلكه انسانیت وی حائز اهمیت بود. زنان صاحب حق و حقوقی شدند و دیگر كمتر مورد ظلم قرار می گرفتند. در چنین شرایطی كه دختران زنده به گور می شدند و برای زنان در جامعه هیچ شخصیتی قائل نبودند. حضرت زهرا علیهاالسلام پا به عرصه هستی نهاد و همگان از كارهای پیامبر(ص) نسبت به ایشان تعجب می نمودند. پیامبراكرم با آن مقام مادی و معنوی، خم شده و دستان دختر خود را می بوسید و به او احترام ویژه می گذاشت. البته خیلی ها به اشتباه تصور می كنند كه ارزش حضرت به خاطر این بوده است كه ایشان دختر نبوت، همسر ولایت و مادر امامت بوده اند. حال آنكه باید در نظر داشت كه ایشان شایستگی و ارزش آن را داشته كه در این مسندها جای گرفته است.
با بررسی تاریخ روز مباهله پی می بریم كه خود حضرت زهرا(س) آن قابلیت را داشته و از مقام والای معنوی برخوردار بودند كه به همراه پیامبر(ص) به مباهله می روند. چرا كه در درگاه الهی قرب داشته و دعا یا نفرین ایشان به استجابت می رسید.
مباهله با مسیحیان نجران كار ساده ای نبود كه با هر زن و مرد عادی بتوان آن را به اجرا درآورد بلكه افراد شركت كننده در مباهله باید به درجه ای از حق و یقین رسیده باشند كه خدای متعادل درخواست آنان را پاسخ گوید.
این كه حضرت صدیقه طاهره علیهاالسلام در مراسم مباهله شركت داشته، حاكی از عظمت شخصیت ایشان می باشد.
پشت فلک خمیده که با ماه و آفتاب
در حال سجده روی به درگاه حیدر است
شمس ضحی، امام هدی، نور هل اتی
چشم خدا و نفس نفیس پیمبر است
در آیه ی مباهله این مهر و ماه را
جانها یکی و جلوه ی جان از دو پیکر است
وجهی چنان جمیل که از شدّت جمال
وجه خدا و جلوه ی الله اکبر است
نازم به دست او که یکی ناز شست او
از جای کندن در سنگین خیبر است
با اشک چشم، ابر کرم بر سر یتیم
با برق تیغ، صاعقه ای بر ستمگر است
جز راه او بسوی خداوند راه نیست
یعنی که شهر علم نبی را علی، در است
بر تارک زمان و مکان تاج افتخار
در آسمان فضل: درخشنده اختر است
قبرش درون دیده ی آدم که چشم او
در خاک هم بنور جمالش منوّر است
آوازش از ورای زمانها رسد بگوش
تصویرش از فراز افق ها مصوّر است
کمتر ز ذرهّ ایم و فزون تر ز آفتاب
ما را که خاک پای علی بر سر افسر است
وصف علی ز عقل و قیاس و خیال و وهم
وز هرچه گفته اند و شنیدیم برتر است
شد عرض ما تمام و حدیث تو ناتمام
حاجت به مجلس دگر و وقت دیگر است
طبع لطیف و شعر «ریاضی» به لطف و شهد
شاخ نبات خواجه ی شیراز و شکّر است
(محمدعلی ریاضی یزدی)
روز بيست و چهارم بنابر اَشْهر روزى است كه مُباهَلَه كرد رسول خدا صَلَّى اللَّهِ عَلِيهِ وَاله با نصاراى نجران و پيش از آنكه خواست مُباهله كند عبا بر دُوش مبارك گرفت و حضرت اميرالمؤ منين و فاطمه و حَسَن و حسين عَليهمُ السلام را داخل در زير عبا نمود و گفت پروردگارا هر پيغمبرى را اهل بيتى بوده است كه مخصوص ترين خلق بوده اند به او خداوندا اينها اهل بيت منند پس از ايشان برطرف كن شك و گناه را و پاك كن ايشان را پاك كردنى پس جبرئيل نازل شد و آيه تطهير در شاءن ايشان آورد پس حضرت رسول صَلَّى اللَّهِ عَلِيهِ وَ اله آن چهار بزرگوار را بيرون برد از براى مباهله چون نگاه نصارى بر ايشان افتاد و حقّيّت آن حضرت و آثار نزول عذاب مشاهده كردند جُراءَت مُباهله ننمودند واستدعاى مصالحه و قبول جزيه نمودند و در اين روز نيز حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام در حال ركوع انگشترى خود را به سائل داد و آيه اِنَّما وَلِيُّكُمُ اللّهُ در شانش نازل شد و بالجمله اين روز روز شريفى است و در آن چند عمل وارد است :
اوّل : غسل
دوّم : روزه
سوّم : دو ركعت نماز و آن مثل روز عيد غدير است در وقت و كيفيّت و ثواب و آية الكرسى كه در نماز مباهله است تا هُمْ فيها خالِدُونَ است
چهارم : خواندن دعاى مباهله كه شبيه به دعاى سحرهاى ماه رمضان است و شيخ و سيّد هر دو نقل كرده اند لكن مابين روايات آن دو بزرگوار اختلاف كثير است و من اختيار مى كنم روايت شيخ را در مصباح فرموده دعاء روز مباهله روايت شده با فضيلت آن از حضرت صادق عليه السلام(كه در مفاتيح الجنان آمده است)
منبع:مفاتيح الجنان
مباهله، روز اثبات نبوت پیامبر گرامی اسلام است.
مباهله، روز عزت اسلام است.
مباهله، مهر تأییدی است بر ولایت علی علیهالسلام.
مباهله، برافرازنده پرچم ولایت علی علیهالسلام بر مدار هستی است.
مباهله، نمایشگر جایگاه والای اهل بیت علیهالسلام است.
مباهله، داستان فضیلت اهل بیت رسول است؛ آنجا که خدا فرمان داد تنها زنان و فرزندان و جانهایتان را به میدان بیاورید؛ با رسول خداصلیاللهعلیهوآله تنها فاطمه علیهاالسلام و حسن و حسین علیهالسلام ماندند و علی علیهالسلام!
مباهله، مایه مباهات مسلمین است. داستان عظمت دینی است که در قلبهای مسلمانان به بار خواهد نشست.
مباهله، شکوهِ اسلام است که خدا آن را کاملترین دین برای بشر، پسندیده است.
روز مباهله، روز عزت و افتخار شیعه مبارک باد!
روز مباهله، روز جهانی اهل بیت مبارک!
روز مباهله، روزی که اسلام ناب با تمام حقیقتش، روبهروی هرگونه کفر و شرک ایستاد و یقین قلبهای آل کسا، میداندار عرصه مباهله گشت،
گرامی باد!مبارک باد روز عظیم مباهله؛ روزی که به یُمن ایمان نابِ رسول خدا و اهل بیتش علیهالسلام مسلمین مفتخر شدند و شرک به زانو درآمد!
تاریخ هنوز شکوه روز مباهله را بر صفحه دلش تازه میبیند؛ زیرا امروز هم اسلام، ایستاده است برای محکِ حقیقت، برای آنکه چهره درخشان و منطق بیمانندش، حریفان پرخدعه و جاهلان لجوج را از عرصه خارج کند و نسیم جانبخش ایمان را در هوایِ دمکرده فرقههای منحرف، بپراکند.
تهیه و تنظیم برای تبیان: حسین عسگری