گروهی از شیعیان خراسان بر امام رضا علیه السلام وارد شدند و از آن حضرت خواستند که خمس را بر آنان حلال بفرمایند . امام در پاسخ فرمودند :

ما امحل هذا تمحضونا المودة بالسنتکم و تزرون عنّا حقّاً جعله الله لنا و جعلنا له و هو الخمس لا نجعل لا نجعل لاحد منکم فی حلّ

چه رنج است این خواسته شما ، در دوستی با ما تنها به زبانتان بسنده می کنید و حقی که خداوند برای ما قرار داده است و ما نیز برای آن هستیم از ما دریغ می دارید و آن ، خمس است .

(سپس آن حضرت سه مرتبه فرمودند :) برای هیچ فردی از شما خمس را حلال نمی کنم .

در روایتی از ابو علی بن راشد وکیل حضرت هادی علیه السلام آمده که می گوید : به آن حضرت عرض کردم :

أمرتنی بالقیام بامرک و أخذ حقّک فأعلمت موالیک بذالک فقال لی بعضهم : و أی شی حقه فلم ادر ما اجیبه ؟ فقال : یحب علیهم الخمس

شما دستور دادید که به امر شما قیام کنم و حق شما را بگیرم . من هم فرمان شما را به دوستانتان اعلام کردم . گروهی از آن از من پرسیدند : حق امام در اموال ما چیست ؟ من نمی دانستم چه پاسخ دهم .

امام فرمود : خمس بر آنان واجب است .

( خمس و روش محاسبه آن ، گرد آوری و تنظیم قرا رگاه سازندگی خاتم الانبیا صلی الله و علیه و آله ، ص 22)