یکی از نکات مهم در زی و اخلاق طلبگی، آراستگی و نظافت ظاهری است. پاكیزگى، گذشته از تأثیر به‌سزا در سلامت شخصى و اجتماعى موجب دلپذیرى و جلب نظر بیننده خواهد شد. در روایت نبوی(ص)، پاكیزگى جزئى از ایمان دانسته شده است: النظافة من‌الایمان؛ بحارالانوار، ج 62 ص 291 باب 89. از امام رضا(ع) نیز نقل شده است: من‌ اخلاق‌ الانبیاء التنظف؛ بحارالانوار، ج 78 ص 335، باب 26 ح 1.

شکی نیست که در دید اول، آن چیزی که اثر می‌گذارد ظاهر یک شخص است. مردم هم ابتدا از همین ظاهر قضاوت می کنند و در مرحله بعد با اخلاق و منش فرد آشنا می‌شنوند. در سیره نبوی هم اهمیت زیادی به تمیزی و نظافت داده شده و خود آن حضرت نیز به این مسئله اهمیت بسیار می‌دانند. اگرچه اسلام با مظاهر تجمل‌گرایی مخالف است، ولی هیچ تلازمی بین تجمل‌گرایی با نظافت و پاکی وجود ندارد و لازم نیست برای آراستن ظاهر، هزینه‌های اضافی انجام شود.

آداب آراستن

امروزه كمتر كسى را مى‌توان یافت كه وقتى از منزل خارج مى‌شود، نیم‌نگاهى در آینه نیندازد. در جوامع امروزى، مرتب‌بودن لباس و سر و وضع ظاهرى افراد به‌هنگام حضور در انظار عمومى، یكى از امور عادى و فراگیر شده است.در این میان، تفاوتى میان كودك و بزرگسال، زن و مرد، ثروتمند و كم‌درآمد، وجود ندارد و همه به نحوى آراستگى خود را هنگام برخورد با دیگران، حفظ می‌کنند. و این عادت، بسیار خوب و پسندیده است؛ به‌ویژه براى طلاب و مربیان و معلمان. پیشوایان معصوم ما نیز به آن بسیار سفارش كرده‌اند: از امام صادق(ع) نقل شده است: ان‌الله یحب الجمال و التجمل و یكره البؤس و التباؤس؛ وسائل‌الشیعه ج5 ص5 ح5738.

برخى بر این باورند كه فقط هنگام حضور نزد افراد غریبه باید خود را بیارایند و در دیدار با دوستان و آشنایان، صِرف رفاقت و خودمانی‌بودن، لزوم آراسته‌بودن را برطرف مى‌سازد؛ در‌حالى‌كه از حضرت امیرالمؤمنین(ع) نقل شده است: لیتزین احدكم لاخیه المسلم اذا اءتاه كما یتزین للغریب الذى یحب ان یراه فى احسن الهیاءه؛ وسائل‌الشیعه ج5 ص11 ح5755.

امام خمینى(ره) مقید بودند كه لباس و كفش تمیز و جوراب مرتب بپوشند. یكى از پزشكانى كه در محضر امام بود، نقل كرد كه یك‌بار دستمال سفید تاشده‌اى در اتاق امام توجه مرا به‌خود جلب كرد. وقتى از نزدیك آن را مشاهده كردم، متوجه شدم كه آن دستمال سفید جوراب بسیار تمیز و تاشده امام است. از خصوصیات بارز ایشان، نظافت زیاد بود. از سنین جوانى در تمیزى و نظافت مَثَل دوستانشان بودند. همیشه از فاصله چندمترى اتاق امام ، بوى عطر به مشام می‌رسید. ایشان همیشه یك شانه و آینه كوچك با خود داشتند.

منبع